De Sint-Karelsmolen
DE MOEREN
De Moeren, een landelijke deelgemeente van Veurne, is het laagstgelegen punt van België: het ligt ruim twee meter onder het gemiddelde zeeniveau. De naam van de gemeente verklapt het al een beetje: vroeger was dit moerasgebied dat zich uitstrekte tot over de grens met Frankrijk (Les Moëres).
Pas in de 17e eeuw werd het gebied drooggelegd door architect en ingenieur Cobergher, in opdracht van aartshertog Albrecht en aartshertogin Isabella.
Een leger windmolens pompte het water uit de laaggelegen Moeren weg en werd afgevoerd naar hoger gelegen gebieden.
Het landschap wordt getypeerd door rechte verbindingswegen afgezoomd met bomen en door vierkante of rechthoekige percelen. Hier en daar staat nog een oude windmolen of de resten ervan waarmee water werd opgevijzeld.
Pas in de 17e eeuw werd het gebied drooggelegd door architect en ingenieur Cobergher, in opdracht van aartshertog Albrecht en aartshertogin Isabella.
Een leger windmolens pompte het water uit de laaggelegen Moeren weg en werd afgevoerd naar hoger gelegen gebieden.
Het landschap wordt getypeerd door rechte verbindingswegen afgezoomd met bomen en door vierkante of rechthoekige percelen. Hier en daar staat nog een oude windmolen of de resten ervan waarmee water werd opgevijzeld.
Kaart van De Moeren na de tweede drooglegging in de 18e eeuw
|
Wenceslas Cobergher
|
SINT-KARELSMOLEN
|
Restauratie
De Sint-Karelsmolen dateert van ca 1850 en is de enige overblijvende vijzelmolen in België die water opvijzelt met een schroef van Archimedes. Omwille van dit uniek historisch gegeven werd beslist de Sint-Karelsmolen niet alleen bouwfysisch maar ook molentechnisch te restaureren, dus een nieuwe vijzel aangedreven door windkracht. Zo werd de eigenheid, het bestaansrecht van deze molen in ere hersteld. De gerestaureerde molen werd officieel geopend op zondag 28 april 2019 voor het grote publiek. In 2020 ontving het restauratieproject een bronzen medaille in de categorie "Heritage & Architecture" uitgereikt door de Publica Awards. Een bevestiging dat de molen een grote historische waarde heeft en een belangrijk cultureel symbool is die bewaard moet worden voor toekomstige generaties. Poldermolen Zijn functie was en is nog steeds het oppompen van water uit de lager gelegen Moeren naar de Ringsloot door middel van een vijzel aangedreven door windkracht, het zogenaamde ‘Cobergher’-systeem. De molen is sinds 1943 beschermd als monument, sinds 1980 als landschap en sinds 2009 als bouwkundig erfgoed. Erfpacht In 2006 nam de Provincie West-Vlaanderen de Sint-Karelsmolen in erfpacht van het Polderbestuur Westkustpolder voor 99 jaar. Toegankelijkheid
Er werd een rustplaats ingericht ter hoogte van de Sint-Karelsmolen, aan de molen werd een nieuwe parking aangelegd, het pompgebouw werd opgefrist en de vrijwillige molenaar zorgt ervoor dat de Sint-Karelsmolen draaiende en werkzaam blijft. Om veiligheidsredenen is de molensite niet vrij toegankelijk. Jaarlijks zijn er activiteiten en evenementen waarbij heel wat molens open zijn voor het publiek. Je kan dan een rondleiding krijgen met uitleg van de molenaar of molengids. Klik hier voor meer info. |
|
